BLOG ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΛΟΙΑΡΧΩΝ Ε.Ν.

Ο ΑΛΛΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ...





Σαν σήμερα γεννήθηκε, πριν εκατό χρόνια ακριβώς. Ο λόγος για τον θαλασσινό ποιητή, το Νίκο Καββαδία, που ήδη ανεβάσαμε αφιέρωμα για τη γενέθλια μέρα του.

100 χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Καββαδία

Αναρωτιέμαι όμως, ξαναδιαβάζοντας το αφιέρωμα, μήπως τον αδικήσαμε τον ποιητή...

Ναι, στο αφιέρωμα αυτό δώσαμε κάποιες φωτογραφίες του, κάποια ποιήματά του που σημαίνουν πολλά για μας σε προσωπικό επίπεδο, και γενικά αποτυπώσαμε τη δική μας αγάπη για το Νίκο Καββαδία. Ο Καββαδίας όμως αισθάνομαι πως μας "ξέφυγε"...

Όπως και το συνήθιζε πάντα. Να φεύγει και να ξεφεύγει. Σαν το νερό που προσπαθείς να εγκλωβίσεις στις παλάμες. Εγκλωβίζεται το νερό; Κι ο Καββαδίας είναι από νερό, νερό θαλασσινό...

Για να σας βγάλω από την πλάνη πως ακολουθώ τη γλυκανάλατη μελό πεπατημένη και πως κινούμαι σε ροζ συννεφάκια του στιλ εμείς οι ναυτικοί που δεν αντέχουμε τη στεριά και άλλα χιλιοειπωμένα, συνειδητά θα παραθέσω το ακόλουθο έστω και αν σοκάρω κάποια πολύ ευαίσθητα μάτια:

Η γυναίκα και η θάλασσα ήταν οι δυο μεγάλες αγάπες του ποιητή και το αποδείκνυε έμπρακτα κάνοντας τατουάζ στο σώμα του με γοργόνες, δράκαινες, άγκυρες και μια καρδιά. Χαρακτηριστική είναι η επιστολή που έστειλε στον συντοπίτη του κεφαλλονίτη καπετάνιο Σπύρο Βανδώρο, στις 20 Δεκεμβρίου 1965:

«Εντύπωση σου 'κανε γιατί στην Κεφαλλονιά ούτε έτρωγα πολύ ούτε πιοτό. Απλώς τα κοινωνούσα. Μάλλον μύριζα τα πάντα. Καθώς συνηθίζω με τις γυναίκες, όχι όλες τις γυναίκες. Τη στιγμή που είναι πρόθυμες να βγάλουν το βρακί τους, έχω την επιθυμία να τις αφήσω και να πάω με κείνες που έχουνε πάντα το βρακί τους στην τσέπη τους ή κάπου ξεχάσει».

Από το Δυτικό Άνεμο και όπως αυτός αναφέρει από το βιβλίο του Μήτσου Κασόλα, «Νίκος Καββαδίας. Ο δαίμονας χόρευε μέσα του» (εκδόσεις Καστανιώτη).

Κι αν αυτό δίνει το στίγμα της ερωτικής ζωής του Καββαδία, κι αποδεικνύει την υγρή φύση που κυριαρχούσε ως το μεδούλι του, κι όχι μόνο την απλοϊκή τάση για ταξίδια που διακρίνει εν γένει τους ναυτικούς, σε ίδιο συμπέρασμα θα καταλήξουμε αν εξετάσουμε και τα υπόλοιπα στοιχεία της ζωής του. Φτάνοντας ως και το θάνατό του. Είναι γνωστό πως έφυγε από εγκεφαλικό επεισόδιο κι ενώ σχεδίαζε την επομένη να μπαρκάρει...

Δε στέριωνε πουθενά. Σε διαρκή αναχώρηση και μονίμως υπ' ατμόν. Ακόμη και επαγγελματικά. Ναι, όλοι ξέρουμε πως υπήρξε μαρκόνης. Ασυρματιστής δηλαδή. Μα δεν είναι αυτή ακριβώς η αλήθεια.

Ο Καββαδίας για αλλού ξεκίνησε και αλλού η ζωή τον πήγε. Γόνος πλούσιας οικογένειας, με εφοπλιστική παράδοση, που ξέπεσε οικονομικά στη συνέχεια και ανάγκασε το νεαρό ακόμη Κόλια να πάρει στα χέρια τη ζωή του.

Όχι, δεν ήταν όνειρο η θάλασσα για το Νίκο Καββαδία. Τελειώνοντας το γυμνάσιο στην Ιατρική έδωσε. Πεθαίνει όμως τότε ο πατέρας του και ο Καββαδίας πιάνει δουλειά σε ναυτικό γραφείο. Έτος 1929. Δηλαδή στα 19 του...



Ο Νίκος Καββαδίας στα 19 του..

Και λίγους μήνες μετά τα παρατάει και φεύγει ναύτης στα καράβια. Ναυτόπαις στην αρχή, μαθητευόμενος δηλαδή ναύτης. Κι ας έγραφε από το δημοτικό ακόμη ποιήματα. Ή και ακριβώς γι' αυτό...

Μπάρκαρε και ξεμπάρκαρε και αδέκαρος διαρκώς ήταν εκείνα τα πρώτα χρόνια στη θάλασσα ο ποιητής. Ναύτης πάντα, τιμονιέρης και σκάπουλος και σε όλα τα άλλα πόστα που δουλεύουν οι ναύτες. Όχι με χέρια καθαρά στον Ασύρματο.

Και χωρίς να ξέρει ούτε ο ίδιος τι ακριβώς θέλει. Λένε πως στόχευε να γίνει καπετάνιος. Άφησε όμως τα χρόνια να περνούν και στο τέλος αναγκάστηκε να γίνει Μαρκόνης. Στα 1939. Τότε μόνο ο Καββαδίας νοιάστηκε για την επαγγελματική του αποκατάσταση.

Μα ήρθε ο πόλεμος και ο ποιητής βρέθηκε να πολεμάει αρχικά στην Αλβανία και αργότερα να βολοδέρνει ξέμπαρκος στα χρόνια της Κατοχής στην Αθήνα. Εκεί και μπλέκει στην Αντίσταση και παίρνει ενεργά μέρος. Κι είναι αυτή η πλευρά του επίσης άγνωστη στους πολλούς. Πως ο Νίκος Καββαδίας έλαβε μέρος στο ΕΑΜ και αργότερα αντιμετώπισε πρόβλημα με την ασφάλεια καθώς του έμεινε η "ρετσινιά" του αριστερού. Με περιοριστικούς όρους τον άφηναν πάντα να μπαρκάρει...

Ασυρματιστής πια. Και μέχρι το 1974, τρεις μόλις μήνες πριν λύσει κάβους για το μεγάλο ταξίδι. Στις 10 Φλεβάρη του 1975.

Κι όμως ποτέ δε βγήκε ο Καββαδίας να το παίξει ήρωας και αγωνιστής και θύμα πολιτικών διώξεων. Ίσως επειδή πραγματικά ήταν. Και ήταν ως το τέλος:

Η μαρτυρία του Χριστόφορου Παπανικολάτου, συνταξιούχου αρχιθαλαμηπόλου, ρίχνει φως στη στάση του Καββαδία στη δικτατορία, καθώς τονίζει ότι είχαν φυγαδεύσει πολλούς στο εξωτερικό, με το «Απολλωνία»:

«Ερχονταν στο καράβι μεταμφιεσμένοι. Και μου 'λεγε ο Καββαδίας: Φαρσινέ, έχουμε να παραλάβουμε ένα "πρόσωπο", έναν "επισκέπτη" απόψε και κλείστον στα "κάτεργα" (στα αμπάρια).

Και όταν το πλοίο αναχωρούσε και ερχόταν πάλι η νύχτα και οι μυστικοί ασφαλίτες του καραβιού πήγαιναν για ύπνο, τους ανέβαζα σε μια καμπίνα, σε σημείο απόμερο, κι έλεγα στο θαλαμηπόλο: "Είναι κάποιος άρρωστος μέσα σ' αυτή την καμπίνα, να μην μπαίνει κανείς", και μετά στη Γένοβα ή στη Μασσαλία κατέβαιναν κι έφευγαν...».

Αυτό το πρόσωπο του ποιητή, του πολιτικού Καββαδία, λίγο έως ελάχιστα είναι γνωστό. Βολεύει καλύτερα να τον ακούμε μελοποιημένο να χορεύει στο φτερό του Καρχαρία και να διοπτεύει το Άλφα του Κενταύρου μια νυχτιά ή το πολύ πολύ να κουβεντιάζει με το Γουίλι το μαύρο θερμαστή από το Τζιμπουτί.

Κι όμως δεν είναι αυτός ο Νίκος Καββαδίας. Δεν είναι ένας ακόμη ναυτικός ή έστω ένας ναυτικός που έγραψε και ωραία ποιήματα. Αντίθετα είναι ο ποιητής που δεν μπόρεσε η στεριά να κρατήσει, γιατί δε χώραγε στο βάλτο της ρουτίνας και της νοικοκυρεμένης ζωής. Και ο ίδιος στο Τραβέρσο θα γράψει σε τρίτο μεν πρόσωπο μα τελείως αυτοβιογραφικά:

Τρελός Μουσώνας ράγισε μεσονυχτίς τα ρέλια.
Στο χέρι σου χλωρό κλαρί, χαρτί κι ένα φτερό.
Τέσσεροι κάμανε καιροί τα ρούχα σου κουρέλια.
Να σε σκεπάσω θέλησα, γλιστράς και δε μπορώ.

Γι' αυτό ανοίγεται στη θάλασσα. Στην απεραντοσύνη της. Φεύγει διαρκώς. Από την αρχή της ζωής του και ως το τέλος. Και πουθενά ρίζες και στασιμότητα. Αναχωρεί και αναζητεί. Τι;

Δύσκολο να το απαντήσεις εκτός κι αν είσαι ποιητής. Τότε μόνο θα νιώσεις τι έψαχνε σε όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης και αλλάζοντας διαρκώς γυναικείες αγκαλιές αυτό το παράξενο μαραμπού... Που τόσα λέγανε γι' αυτόν ακόμη και οι ναυτικοί που είχαν την τιμή να τον κρατήσουν για λίγο κοντά τους. Και πικρόχολα θα τους απαντήσει ο Καββαδίας:

Λένε για μένα οι ναυτικοί που εζήσαμε μαζί
πως είμαι κακοτράχαλο τομάρι διεστραμμένο,
πως τις γυναίκες μ' ένα τρόπον ύπουλο μισώ
κι ότι μ' αυτές να κοιμηθώ ποτέ μου δεν πηγαίνω.

Ακόμα, λένε πως τραβώ χασίσι και κοκό,
πως κάποιο πάθος με κρατεί φριχτό και σιχαμένο,
κι ολόκληρο έχω το κορμί με ζωγραφιές αισχρές,
σιχαμερά παράξενες, βαθιά στιγματισμένο.

Ακόμα, λένε πράματα φριχτά πάρα πολύ,
που είν' όμως ψέματα χοντρά και κατασκευασμένα,
κι αυτό που εστοίχισε σε με πληγές θανατερές
κανείς δεν το 'μαθε, γιατί δεν το 'πα σε κανένα.

Λέει και άλλα το ποίημα. Μα λέει την αλήθεια; Τη λέει. Μόνο που τη λέει ποιητικά. Και ποιητικά και πάλι μπορεί κανείς να την προσεγγίσει.

Όχι, ο Καββαδίας δεν είναι για να τον αναλύεις και να τον ερμηνεύεις. Μόνο για να τον ταξιδεύεις. Ακολουθώντας το μοτίβο που κι εκείνος επέλεξε για να τραγουδήσει τους στίχους του:

Να γράφει ταξιδεύοντας

και όχι να ταξιδεύει γράφοντας.

Μένει αυτό να το εξηγήσουμε με συγκεκριμένο παράδειγμα στην επόμενη ανάρτηση...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Welcome onboard! Αφήστε μας το μήνυμά σας και θα προσπαθήσουμε να σας απαντήσουμε το συντομότερο δυνατό. Εκτός αν αλλού αρμενίζουμε... Οπότε κουράγιο μέχρι να καταπλεύσουμε και πάλι στο λιμάνι...

ΔΩΣΤΕ ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ!

ΟΙ ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΕΣ ΤΩΝ ΑΕΝ ΑΠΑΙΤΟΥΝ:


ΤΕΡΜΑ ΠΙΑ ΣΤΟΝ ΕΜΠΑΙΓΜΟ!

ΔΟΥΛΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΩΡΑ!


ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΩΝΑ ΑΕΝ

Οικολογικό Περισκόπιο

10 ΙΟΥΛΙΟΥ 2010: ΤΡΙΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΕΣ ΑΠΟ ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΧΟΛΗ



Ο ΟΡΚΟΣ


ΕΜΕΙΣ ΤΟΝ ΚΡΑΤΗΣΑΜΕ...


ΕΚΕΙΝΟΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΤΟΝ ΖΗΤΗΣΑΝ;


Στα μάτια σας, μας είπαν, βλέπουμε το μέλλον της Ναυτιλίας. (Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, κ. Φικιώρης)

Μα το δικό μας μέλλον αποδείχτηκε κόλαση.

Τώρα τα ίδια τάζουν στα νέα κορίτσια για να τα πείσουν να πάνε στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού. Αυτές δε θα χρειαστεί να περιμένουν για να ανακαλύψουν την ίδια κόλαση της ανεργίας. Από το πρώτο εξάμηνο σπουδών, αναζητώντας καράβι για πρακτική άσκηση, βρίσκονται αντιμέτωπες με τις κλειστές πόρτες των εταιρειών. Δεκάδες νέες καπετάνισσες κινδυνεύουν να χάσουν το επόμενο εξάμηνο της σχολής γιατί ο Ιούλιος μπήκε και καράβι δε βρήκαν. Πολλές ακόμη αναγκάστηκαν ήδη να εγκαταλείψουν τις σπουδές τους για τον ίδιο λόγο. Μα κανενός υπευθύνου δεν ιδρώνει το αυτί.

Αντίθετα μας ζητούν να σκεφτούμε το κρουαζιερόπλοιο Ζενίθ και τα διαφυγόντα κέρδη για τον τουρισμό. Την ώρα που οι ναυτεργάτες, γυναίκες και άντρες, βρίσκονται στο απόλυτο ναδίρ. Και απαιτούν να μην απεργούμε, να μην αγωνιζόμαστε για το δίκιο μας. Είμαστε υποχρεωμένες να μην υπακούσουμε. Το δις εξαμαρτείν δεν αρμόζει ούτε στις γυναίκες. Και ειδικά σε καπετάνισσες.

Ορκιστήκαμε για καπετάνισσες. Όχι για νέες Ιφιγένειες. Και αυτόν τον όρκο θα τιμήσουμε. Καπετάνισσες στη θάλασσα και καπετάνισσες στη ζωή. Με το κεφάλι ψηλά απαιτούμε να τηρηθούν οι υποσχέσεις που μας δόθηκαν. Και να ληφθούν μέτρα ώστε να μη σβήσει ο θεσμός τριάντα χρόνων. Το μέλλον της ναυτιλίας ανήκει και σε μας. Όχι γιατί μας το έταξε ένας υπουργός μα γιατί έχουμε κι εμείς προσφέρει τον ιδρώτα μας για την ελληνική ναυτιλία.

Τώρα όμως με την άρση του καμποτάζ και τον αφανισμό των ελλήνων ναυτεργατών που θα σημάνει, το ΝΑΤ κινδυνεύει να χρεωκοπήσει. Πώς θα πληρωθούν οι συντάξεις σε όσους ναυτεργάτες τόσα χρόνια έδιναν τις εισφορές τους;

Γι' αυτό στον αγώνα κατά της άρσης του καμποτάζ είμαστε όλοι ενωμένοι. Άντρες και γυναίκες. Παλιές και νέες καπετάνισσες. Και είναι ο αγώνας αυτός αγώνας επιβίωσης.

Μη μας ζητάτε λοιπόν να σκεφτούμε το Ζενίθ. Γιατί αυτός που βρίσκεται στο ναδίρ δεν έχει πια τίποτε άλλο να χάσει αν αγωνιστεί. Εκτός από τις αλυσίδες του.

Βίρα λοιπόν τις άγκυρες! Κι ας σπάσουν και οι καδένες. Για το μέλλον που ονειρευτήκαμε και δικαιούμαστε μετά από τριάντα χρόνια να ζήσουμε. Την καταξίωση του θεσμού της ελληνίδας καπετάνισσας.

Έτσι τιμούμε εμείς την επέτειο των τριάντα χρόνων από την αποφοίτηση. Με αγώνες!

Εκεί, στον Πειραιά, στο λιμάνι. Που η ακηδία όλων μας ξεμπάρκαρε.

Είναι η ώρα να μας ξαναβρούν μπροστά τους. Και η ώρα να σταματήσουν να ξεγελάν κι άλλες αθώες κοπέλες με κούφιες υποσχέσεις. Η ώρα να βγει ο θεσμός από την κόλαση.

Τριάντα χρόνια μετά ξέρουμε καλά γιατί μας άνοιξαν την πόρτα της ναυτιλίας. Χωρίς καν να το ζητήσουμε εμείς. Τώρα νομίζουν πως έχουν το δικαίωμα να την ξανακλείσουν. Ωραία λοιπόν. Στις δικές τους κλειστές πόρτες απαντάμε με κλειστά λιμάνια. Δίκαιο δεν είναι;

Ή όλοι μαζί στο ζενίθ ή όλοι μαζί στο ναδίρ. Δεν μπορεί η μεν ελληνόκτητη ναυτιλία να είναι πρώτη στον κόσμο και να ανθοφορεί και οι έλληνες ναυτεργάτες να πετιούνται στον καιάδα. 85.000 έλληνες ναυτικοί το 1980, λιγότεροι από 20.000 σήμερα. Μιλάνε οι αριθμοί. Κόντρα στους αριθμούς για τα διαφυγόντα κέρδη από το Ζενίθ και το κάθε Ζενίθ. Και στο κάτω κάτω ΠΑΝΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΡΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟΣ.

Απαιτούμε λοιπόν από την Πολιτεία να θέσει στο ζενίθ της τον άνθρωπο. Ζητάμε να πάρει πίσω την άρση του καμποτάζ και να θεσμοθετήσει μέτρα στήριξης τόσο των ελλήνων ναυτεργατών όσο και της γυναίκας ναυτεργάτριας.

Ζητάμε πολλά; Όχι! Ζητάμε μόνο να τιμήσουν τα τριάντα χρόνια που χωρίς καμία στήριξη καταφέραμε να κρατήσουμε ζωντανό το θεσμό της ελληνίδας καπετάνισσας. Και που παρά τις αντιξοότητες έχουμε σήμερα να καμαρώνουμε αρκετές συναδέλφισσες σε βαθμό υποπλοιάρχου αλλά και πρώτου πλοιάρχου.

Αποδείξαμε πως μπορούμε να σταθούμε ισάξια με τους άντρες συναδέλφους στις γέφυρες των πλοίων. Και δεν ανεχόμαστε άλλο πια ούτε διακρίσεις εξαιτίας του φύλου μας ούτε και άλλη εκμετάλλευση των γυναικών ναυτικών με στόχο να χτυπηθεί συνολικά το ναυτεργατικό κίνημα. Σας είπαμε, ξέρουμε γιατί μας ανοίξατε την πόρτα. Δε μας κάνατε χάρη.

Μας βάλατε στα καράβια για τον ίδιο λόγο που τώρα βάζετε τους αλλοδαπούς. Χωρίς να νοιάζεστε αν θα τα καταφέρουμε επαγγελματικά. Μας θέλατε το πολύ πολύ για ανθυποπλοιάρχους. Δεν περιμένατε πως θα καταφέρουμε κάτι καλύτερο. Επιδιώκατε να δημιουργήσετε ζευγάρια ναυτικών. Να μένουμε περισσότερο στο πλοίο, να δεχόμαστε μικρότερους μισθούς για να μας ναυτολογήσετε μαζί. Κι όταν τα σχέδιά σας βγήκαν όλα πλάνα, βιαστήκατε να μας κλείσετε την πόρτα. Προτιμώντας τους αλλοδαπούς.

Ε, σας λέμε ότι και αυτό το σχέδιο πλάνη θα βγει. Θα φροντίσουν οι ναυτεργάτες γι' αυτό. Κι εμείς θα σταθούμε δίπλα τους. Δίπλα στο ταξικό ναυτεργατικό κίνημα. Γιατί αυτό και μόνο μας στήριξε αταλάντευτα τριάντα τόσα χρόνια. Αν μη τι άλλο χρωστάμε τώρα να ανταποδώσουμε.

Γιατί αχάριστες οι ελληνίδες καπετάνισσες δεν είναι. Και το ξέρετε. Όπως αγαπήσαμε τα καράβια σας όταν μας δώσατε την ευκαιρία να εργαστούμε , και υπερβάλαμε εαυτούς για να σταθούμε αντάξιες, ίδια τώρα τιμούμε τα τριάντα χρόνια της παρουσίας μας υποστηρίζοντας ολόψυχα τον αγώνα των ναυτεργατών.

Στο κάτω κάτω δε μας αφήσατε άλλο δρόμο. Ο αγώνας των ναυτεργατών είναι η μόνη μας ελπίδα να μη σβήσει ο κλάδος μας. Και να μην πάνε στράφι τριάντα χρόνια προσπάθειας και θυσίας.