ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΜΕ ΒΑΘΜΟ Α' ΠΛΟΙΑΡΧΟΥ

Το καμάρι όλων των γυναικών που ασχολούνται με τη θάλασσα ή ασχολήθηκαν στο παρελθόν είναι τα πρόσωπα και τα ονόματα που ακολουθούν. Γιατί είναι εκείνες οι γυναίκες, οι Ελληνίδες, που έφτασαν στο βαθμό του Α' πλοιάρχου. Η καλύτερη και ζωντανή απόδειξη προς κάθε κατεύθυνση ότι ΝΑΙ, οι γυναίκες μπορούν να φτάσουν στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου στην ιεραρχία του πλοίου. Και όχι μόνο να εργαστούν ως ναυτικοί στο καράβι, και που ακόμη και αυτό μερικοί αμφισβητούν, αλλά και να το κυβερνήσουν.

Η  επιτυχία αυτών των γυναικών, των Ελληνίδων με βαθμό Α' πλοιάρχου,  είναι που καθιστά αβάσιμους και γελοίους τους δισταγμούς κάποιων να ανοίξουν την πόρτα σε γυναίκες που θέλουν να κάνουν καριέρα στη θάλασσα. Αυτά μπορούσαν κάποτε να τα λένε με το πρόσχημα πως το επάγγελμα ήταν αντρικό. Όταν δεν είχε ακόμη υπάρξει Ελληνίδα που να φορέσει τα τέσσερα χρυσά γαλόνια του πλοιάρχου.

cpt Μαριάννα Μαρούδα

Σπουδές: ΑΔΣΕΝ Πλοιάρχων Πειραιά 1979 - 1981 

Κυβέρνησε ποντοπόρα πλοία, δίδαξε σε ΑΕΝ και υπήρξε και διευθύντρια σπουδών. 

Από το 2011, η cpt Μαριάννα Μαρούδα είναι η πρώτη Ελληνίδα συνταξιούχος πλοίαρχος, τουλάχιστον από εκείνες που σπούδασαν σε Δημόσια Σχολή Πλοιάρχων. 

cpt Βάσω Κονιδάρη

Σπούδασε στο ναυτικό λύκειο Ιθάκης, αποφοίτησε το 1984

Κυβέρνησε φορτηγά, γκαζάδικα, επιβατικά.





Σήμερα η cpt Βάσω Κονιδάρη κυβερνά φορτηγό πλοίο που κάνει ταξίδια στο Αιγαίο.



cpt Υακίνθη Τζανακάκη

Σήμερα κυβερνά το δεξαμενόπλοιο Ανδρομέδα της εταιρείας Τσάκος.





cpt Αργυρώ Εξωμανίδου

Τελείωσε το ναυτικό λύκειο Πειραιά το 1998 και την ΑΕΝ Πλοιάρχων Ασπροπύργου το 2003. Έχει το βαθμό του πλοιάρχου Α', εργάζεται όμως ως υποπλοίαρχος σε μεγάλο επιβατικό πλοίο της ΑΝΕΚ. (Δείτε περισσότερα εδώ.)



cpt Βέρα Βασιλοπούλου

Αποφοίτησε το 2004 από την ΑΕΝ Πλοιάρχων Ασπροπύργου και πριν από λίγες εβδομάδες απέκτησε το δίπλωμα του Πλοιάρχου Α'.



Η cpt Βέρα Βασιλοπούλου on board

Η Βέρα Βασιλοπούλου, η Αργυρώ Εξωμανίδου, πλοίαρχοι Α', και η αριστερά η καπετάν Βασιλική Μίχου, στο βαθμό του υποπλοιάρχου (ΚΕΣΕΝ, 2006), που εργάστηκε στην Ανδριακή αλλά προς το παρόν κάνει το μεγάλο της ζωής της ταξίδι περιμένοντας να φέρει στον κόσμο το πρώτο της παιδί! Της ευχόμαστε τα καλύτερα και υπογραμμίζουμε πως δεν είναι όλα καριέρα σ' αυτή τη ζωή, η μητρότητα είναι εξίσου ιερός σκοπός και κάθε γυναίκα ναυτικός έχει το δικαίωμα να γίνει και μητέρα.  

Ελπίζουμε βέβαια η πολιτεία να βρει τον τρόπο να στηρίξει αυτό το δικαίωμα των γυναικών ναυτικών ώστε να μη χρειάζεται να αντιμετωπίζουν το φοβερό δίλημμα, καράβι ή οικογένεια. Δίλημμα που πολλές συναδέλφισσες ανάγκασε να ξεμπαρκάρουν καθώς στις σημερινές συνθήκες είναι τρομερά δύσκολο να είσαι και μητέρα και πλοίαρχος. Αν και δε λείπουν τα παραδείγματα γυναικών που με το σωστό προγραμματισμό πέτυχαν και τα δύο. 

άρθρο στο περιοδικό ΕΙΚΟΝΕΣ της Μαίρης Λαμπαδίτη (31 Οκτ 1990, τεύχος 313 )

Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι το παλιό αυτό άρθρο και που απηχεί τις απόψεις για τη γυναίκα ναυτικό στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Στην κάτω αριστερή φωτογραφία, τη 2, η καπετάν Ελένη Τσινιάρη - Αρμάου, από την πρώτη σειρά Ελληνίδων που σπούδασαν σε δημόσια σχολή πλοιάρχων (ΑΔΣΕΝ ΠΕΙΡΑΙΑ, 1978 - 1980),  πήρε μεν το δίπλωμα του υποπλοιάρχου προτίμησε όμως να αφοσιωθεί στην οικογένειά της, το ναυτικό σύζυγό της και τα τρία της αγόρια. Σήμερα όμως η καπετάν Ελένη μπορεί να καμαρώνει γιατί δύο από τα αγόρια της είναι στο βαθμό του υποπλοιάρχου κι εκείνα! 

Βέβαια δε μας έφταιξε μόνο η μητρότητα σε όσες εγκαταλείψαμε το επάγγελμα. Η ανεργία έπαιξε κι αυτή το δικό της ρόλο. Όπως όμως και να έχει όλες εμείς που αφήσαμε το όνειρο στη μέση σήμερα καμαρώνουμε που κάποιες άλλες γυναίκες συνέχισαν και πέτυχαν να φτάσουν στην κορυφή. Μέσα από τη δική τους επιτυχία δικαιώνονται και τα δικά μας όνειρα. Δεν ήταν μια τρύπα στο νερό αυτό που ξεκινήσαμε. Αλλά ένας δύσκολος δρόμος που ήταν φυσικό και επόμενο μόνο οι πιο άξιες να τον διαβούν ολόκληρο και να φτάσουν στο τέρμα. Ανοίγοντας έτσι την πορεία για όσες γυναίκες ακολουθούν. 

cpt Μαρία Πανοπούλου

Μια ακόμη νέα γυναίκα που έχει πάρει δίπλωμα Πλοιάρχου Α'. 

Στις παραπάνω πλοιάρχους θα πρέπει να προσθέσουμε και μερικά ακόμη ονόματα, από καπετάνισσες που γνωρίσαμε προσωπικά, δυστυχώς όμως δε διαθέτουμε φωτογραφίες: 

1. Νίκη Σκέντζου - από τα Βραχνέικα της Πάτρας, από ναυτικό λύκειο. Η cpt Νίκη ήταν ήδη υποπλοίαρχος σε φορτηγά πλοία όταν για πρώτη φορά λειτούργησε δημόσια σχολή πλοιάρχων γυναικών στην Ελλάδα, το 1979. Οι πληροφορίες μας λένε πως τώρα πια έχει εγκαταλείψει τη θάλασσα και βρίσκεται εγκατεστημένη στην Αγγλία με το σύζυγό της. 

2. Μπουμπουράκη Αθανασία. Σπούδασε στην ΑΔΣΕΝ Πλοιάρχων Πειραιά, μαζί την καπετάν Μαριάννα Μαρούδα, 1979 - 1981. Μπάρκαρε στου Ωνάση και κατάφερε να κυβερνήσει στην ίδια εταιρεία γκαζάδικο, όταν πήρε το δίπλωμα του Α' Πλοιάρχου. 

3. Κατσικαδάκου Ευαγγελία. Σπούδασε και αυτή στην ΑΔΣΕΝ Πλοιάρχων Πειραιά, μαζί με τις δύο προηγούμενες πλοιάρχους. Πήρε δίπλωμα Α΄ Πλοιάρχου και δίδαξε στη Σχολή Σωστικών του Ασπροπύργου. 

Μέσω διαδικτύου επίσης εντοπίσαμε και την πλοίαρχο Στέλλα Φραντζεσκάκη. 

cpt Στέλλα Φραντζεσκάκη

Το Μάρτιο του 2011, όπως διαβάσαμε σε άρθρο της Ελευθεροτυπίας, η καπετάν Στέλλα κυβερνούσε το φορτηγό πλοίο Kesaria της Ανδριακής. Μια ακόμη συνέντευξή της εντοπίσαμε ΕΔΩ. 

cpt Κατερίνα Θερμού

Από παλιότερη συνέντευξη της καπετάν Κατερίνας μάθαμε ότι ήταν κυβερνήτης ενός  μικρού επιβατικού πλοίου στη Λευκάδα, του Αγχίαλος. 

Δέκα και μία λοιπόν γυναίκες, 10 + 1  Ελληνίδες, που έφτασαν στο βαθμό του Α' Πλοιάρχου και κυβέρνησαν πλοία.  Και μιλάμε για το σήμερα, τη σύγχρονη ελληνική ναυτιλία. Γιατί αν γυρίσουμε στο παρελθόν και στις σελίδες της ιστορίας υπάρχουν κι εκεί θρυλικές μορφές γυναικών πλοιάρχων. Η Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογέννη και η Θρακιώτισσα Δόμνα Βισβίζη. 

Και μιλάμε μόνο για όσες έφτασαν στην κορυφή της ιεραρχίας. Χωρίς να θέλουμε να υποτιμήσουμε καμία γυναίκα, ακόμη και δόκιμο, που ξεκίνησε το δύσκολο δρόμο της θάλασσας.  Και που είναι σήμερα δεκάδες. Μόνο στο γκρουπ που έχουμε στο face book για τις καπετάνισσες υπάρχουν αυτή τη στιγμή 70 περίπου δόκιμοι και γύρω στις 20 ανθυποπλοίαρχοι. Τιμής ένεκεν στο ίδιο γκρουπ έχουμε προσκαλέσει και μια παλιά μαρκόνισσα αλλά και συναδέλφισσες από τη μηχανή, δυο δοκίμους και δύο στο βαθμό του Γ' Μηχανικού. 

Μια πυραμίδα λοιπόν με εκατό και πλέον μέλη που οι πλοίαρχοι είναι η αιχμή της. Και αυτές που και μόνο η παρουσία τους ανάμεσά μας δυναμώνουν τη θέληση των νέων κοριτσιών να συνεχίσουν. Σε μια εποχή που έχει και πάλι πολλές δυσκολίες για το επάγγελμα. Δυσκολίες που κάποιοι άτσαλα προσπαθούν να δικαιολογήσουν με το φύλο των γυναικών μα η πικρή αλήθεια είναι ότι εκπορεύονται από τη γενικότερη οικονομική κρίση και μόνο. 

Ποιος, αλήθεια ποιος; μπορεί να πιστέψει ότι με 11 καταξιωμένες γυναίκες πλοιάρχους στην Ελλάδα στέκει ο ισχυρισμός μη πρόσληψης γυναικών δοκίμων επειδή τάχα είναι γυναίκες; Αυτά τα παραμύθια ας τα λένε σε όσους δε γνωρίζουν την αλήθεια. 

Μια αλήθεια που τουλάχιστον οι νέες κοπέλες που ξεκινάνε για τη θάλασσα πρέπει να ξέρουν. Αυτός και ο σκοπός του άρθρου μας. Όταν ακούνε τα διάφορα φαιδρά επιχειρήματα και τους κλείνουν την πόρτα, να ξέρουν πως δε φταίει που είναι γυναίκες. Μόνο η ακόρεστη επιθυμία για κέρδη των ναυτιλιακών εταιριών που με τις αρνήσεις σε Έλληνες ναυτικές προσπαθούν να αφελληνίσουν τα πληρώματα και να προσλαμβάνουν ακόμη και σε θέσεις αξιωματικών χαμηλόμισθους αλλοδαπούς. Χαμηλόμισθους και όπως έχουν δείξει οι τραγωδίες στη θάλασσα και με χαμηλά επίσης προσόντα. Πχ η περίπτωση του Ρένα. Που λίγους μήνες πριν με Φιλιππινέζο πλοίαρχο κατάφερε να προσαράξει σε χαρτογραφημένο ύφαλο στην Αυστραλία. 

Αν δεν ήταν οι αλλοδαποί, και οι χαμηλότεροι μισθοί τους,  πολλές ακόμη Ελληνίδες και βεβαίως και Έλληνες ναυτικοί θα έβγαζαν το ψωμί τους στη θάλασσα. Και δε θα αναγκάζονταν να ξεμπαρκάρουν και να ψάχνουν για δουλειά στη στεριά. 

Είναι κι αυτή μια ακόμη αιτία της σημερινής οικονομικής κατάρρευσης της χώρας. Που κατά τα άλλα διαθέτει την πρώτη ναυτιλία στον κόσμο. Μια ναυτιλία που ελάχιστους φόρους αποδίδει στο κράτος και ακόμη πιο λίγους μισθούς σε Έλληνες. 

Γι' αυτό και η επιτυχία των 11 γυναικών πλοιάρχων υπό τις συνθήκες αυτές είναι ακόμη μεγαλύτερη.  Και αποδεικνύει πως η καθεμιά τους είναι και μια Μπουμπουλίνα του σήμερα. 

Ποιος ξέρει; Ίσως μια μέρα οι αρμόδιοι καταλάβουν ότι τους πρέπει ξεχωριστή τιμή αυτών των γυναικών. Που δε θα τιμήσει μόνο τις ίδιες αλλά και θα δείξει στα πέρατα του κόσμου ποιοι είναι πραγματικά οι Έλληνες. Και πώς παλεύουν για το ψωμί τους. Αν δηλαδή είναι οι τεμπέληδες και τα λαμόγια που οι πολιτικοί μας ανέχονται να μας θεωρούν στας Ευρώπας. Ή αν ακόμη και οι γυναίκες της Ελλάδας έχουν το τσαγανό να τα βάζουν ως και με τα στοιχειά της φύσης, με κυκλώνες και τρικυμίες. Δίχως να δειλιάζουν. Δίχως να λογαριάζουν θυσίες και κόπους. 

Για όλους αυτούς τους λόγους εμείς, ως γυναίκες, ως Ελληνίδες και ως ναυτικοί, συγχαίρουμε από καρδιάς τις 11 Ελληνίδες Πλοιάρχους και τους εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας για την περηφάνια που μας έχουν χαρίσει! 

____________________________

ΥΓ. Η δημοσίευση του άρθρου έφερε και νέα στοιχεία για Ελληνίδες που κατέχουν τον βαθμό του Α' Πλοιάρχου:

Μάγδα Λυμπεροπούλου από την Πάτρα, αποφοίτη ΑΔΣΕΝ (1981- 1983),δίπλωμα Πλοιάρχου Α΄το 2006 και τώρα διδάσκει στη Σχολή Σωστικών Ασπροπύργου.

Ελένη Παπαδοπούλου - απόφοιτος Ασπροπύργου (πιθανότατα του '90) που εργάζεται πια στα γραφεία μιας ακτοπλοϊκής εταιρείας, σύμφωνα με πληροφορίες που μας δόθηκαν στη Hellinic.

Επίσης μας ενημέρωσαν και για μια ακόμη υποπλοίαρχο:

Ασημίνα Μωραΐτου - που εργάστηκε σαν υποπλοίαρχος στην eastmed -  απόφοιτος του '89 και τώρα πια μάνα τριών παιδιών εκ των οποίων το κοριτσάκι της ονομάζεται Θαλασσινή!

Η πληροφορία για την καπετάν Μάγδα μας δόθηκε από την επίσης Πατρινή Πλοίαρχο την καπετάν Μαριάννα Μαρούδα ενώ για τις άλλες δύο συναδέλφισσες μάθαμε από την εξαίρετη φίλη την καπετάν Αθανασία Ανδρομανέτσικου που μετά επιτυχή καριέρα ως ανθυποπλοίαρχος επέλεξε να δημιουργήσει οικογένεια και μάλιστα για το σκοπό αυτό σπούδασε Ισπανική φιλολογία. Η αγαπητή Νάσια μεγαλώνει τώρα τα δύο της παιδιά και διδάσκει Ισπανικά τους χειμώνες ενώ τα καλοκαίρια θυμάται την παλιά της τέχνη κυβερνώντας το ιδιωτικό σκάφος που έχουν φροντίσει να αποκτήσουν με τον μηχανικό Ε.Ν. σύζυγό της. 

Και θα υπογραμμίσω και πάλι ότι σε μια χώρα σαν τη δική μας, με υψηλότατη υπογεννητικότητα, ο ρόλος της μητρότητας είναι και ιερός και πολύτιμος. Άρα κάθε γυναίκα που εγκατέλειψε τη θάλασσα για να γίνει μητέρα είναι για μας εξίσου θαυμαστή. Γιατί κατάφερε να αρνηθεί ό,τι πολύ αγάπησε για να φέρει νέα ζωή στον κόσμο και όχι γιατί απέτυχε στο καράβι ή βαρέθηκε τη θάλασσα. Δεν είναι μάλιστα λίγες εκείνες που βγαίνοντας στη στεριά συνέχισαν σπουδές και σήμερα ακολουθούν επιτυχημένες επαγγελματικές σταδιοδρομίες. Και ξέρετε πόση σημασία έχει αυτό; Τεράστια! Γιατί αποτελεί απόδειξη πως η θάλασσα για τις γυναίκες αυτές δεν ήταν απλά μια εύκολη λύση για κάποιον που δεν μπορούσε να βγάλει με άλλον τρόπο το ψωμί του, μα έρωτας μεγάλος και αγιάτρευτος! 

Έτσι θεωρώ απαραίτητο να προσθέσω και το όνομα της συναδέλφισσας Σοφίας Λάμπου, που ταξίδεψε αρκετά ως ανθυποπλοίαρχος με τον πλοίαρχο σύζυγό της, τον καπετάν Νίκο Κωνσταντουδάκη, κι όταν οι οικογενειακές υποχρεώσεις την ανάγκασαν να βγει οριστικά στη στεριά, η Σοφία σπούδασε δασκάλα αλλά και κοινωνιολόγος. Μάλιστα για ένα διάστημα δίδαξε και σε ναυτικό λύκειο. 

Όμοια ίσως πρέπει να αναφέρουμε και εκείνες τις καπετάνισσες που στράφηκαν στο λιμενικό. Υπάρχουν αρκετές και μερικές έχουν φτάσει σε υψηλές θέσεις. 

Βέβαια αυτός είναι ένας ατομικός και δύσκολος αγώνας που δίνει η καθεμιά όταν αντιμετωπίσει το πρόβλημα της εγκατάλειψης της θάλασσας μα σε κάποια άλλη εποχή που η πολιτεία θα αγκαλιάσει με στοργή το θεσμό που η ίδια δημιούργησε, το θεσμό της γυναίκας αξιωματικού Ε. Ν., όλες αυτές οι περιπτώσεις που αναφέραμε θα αξιοποιούνται με σύστημα και μεθοδικά ώστε οι σπουδές και η εμπειρία της κάθε αξιωματικού να μην πηγαίνουν στράφι μόνο και μόνο γιατί είναι γυναίκα και κάποια στιγμή αναγκάζεται να αφήσει τα καράβια. 

Ως τότε ας χρησιμεύσουν οι περιπτώσεις αυτές ως μπούσουλας στις συναδέλφισσές μας. Και ας διαλέγει η καθεμιά τους ανάλογα με τις κλίσεις της τον καλύτερο δρόμο που της ταιριάζει: Ναυτική εκπαίδευση, ναυτιλιακές εταιρείες, λιμενικό κλπ. Σίγουρα στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να φροντίζουν να έχουν υψηλά θεωρητικά εφόδια και όσο το δυνατόν περισσότερα μορφωτικά προσόντα.  Ιδιαίτερα θα υπογραμμίσουμε την κατοχή ξένων γλωσσών αλλά και τις μεταπτυχιακές σπουδές, εντός και εκτός Ελλάδας και ει δυνατόν σε τομείς που συνάδουν με τις βασικές σπουδές, πχ σε ναυτιλιακά.