Το Ίλιον; Και όμως κινείται!

Το Ίλιον; Ρωτάτε για το Ίλιον;

Εδώ είναι κάθε μέρα. Δηλαδή πηγαίνει και έρχεται. Παξούς, Κέρκυρα, Ηγουμενίτσα...

Χτες, την ώρα που κάναμε μάθημα, έσκασε πάλι μύτη στη μπούκα του λιμανιού. Φυσικά το πήραν αμέσως χαμπάρι οι μικροί Φαροφύλακες. Αυτή τη φορά όμως τους πρόλαβα.

- Σσσσςςςςςςς! παιδιά! Μην ξυπνήσει ο Πολύφημος, παρακαλώ!

Ποιος Πολύφημος, δηλαδή; Απλά δε θα κάνουμε αυτή τη δουλειά κάθε φορά που μπαίνει το Ίλιον στο λιμάνι να διακόπτουμε το μάθημα για χάρη του.

Δυστυχώς ατύχησα. Το καραβάκι, το πολύπαθον και πολυσυζητημένο, ναι EMO γράφει στα πλευρά του, αντί να κατευθυνθεί προς τον ντόκο πήρε δρόμο παράξενο. Κάνοντας τους μικρούς Φαροφύλακες να ξεσηκωθούν και πάλι. Μεταξύ μας, ευκαιρία έψαχναν, διότι εννιά χρονών παιδιά είναι δυνατόν να ερωτευθούν τα κατηγορούμενα;

Τζάμπα προσπαθούσα εγώ να ματσακονίσω τα τρυφερά τους μυαλουδάκια τονίζοντας πως είναι εύκολο να ξεχωρίζουν το κατηγορούμενο από το αντικείμενο, διότι, λέγω, το κατηγορούμενο είναι πάντα στην ονομαστική - όπως και το υποκείμενο - ενώ το αντικείμενο δίνεται συνήθως στην αιτιατική.

Ναι, νομίζω πως θα περάσει στο τέλος η πρόταση της συναδέλφου των Αγγλικών. Να μπουν περσίδες στο παράθυρο και να μην αποσπάται η προσοχή των μαθητών από τα δικά της και τα δικά μου κατηγορούμενα και αντικείμενα. Κι άσε τον Καζαντζάκη να διδάσκει το

"Σώπα, δάσκαλε, να ακούσουμε το πουλί!"

Και τότε και τώρα οι δάσκαλοι το μόνο που μας νοιάζει είναι να βγει η ρημάδα η ύλη και δε πα να λένε άλλα τα κιτάπια της Παιδαγωγικής;

Κι ας λέει κι ο Λιαντίνης, ο φιλόλογος, πως σκοτώνουμε τη γλώσσα των παιδιών με τέτοια τερτίπια εμμονής στη γραμματική και στο συντακτικό.

"Γραμματική, λοιπόν, συντακτικό, ετυμολογία, τυπικό, φθογγολογικό, σχήματα λόγου, προσωδία και μέτρα, κανόνες, εξαιρέσεις κανόνων, σημείωση, υποσημείωση, παράγραφος, υπνολαλία, υπνοπαιδεία. Και το ροχαλητό αστραπόβροντο στις σπηλιές.

Εδώ είναι η έρημος και ο άνυδρος τόπος που μας καλεί να λογαριάζουμε ότι θα μένουν θρυλικά τα λόγια του Μαβίλη:

Με γενικές απόλυτες και ισόκωλα

αντί να πάμε ομπρός πάμε πισόκωλα."

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ. 108

Εν προκειμένω όμως το πισόκωλα αφορούσε το Ίλιον. Έχε, γούστο, σκέφτηκα. Να το πρόδωσαν πάλι οι μηχανές του. Ή, μήπως, κάνει ζιγκ ζαγκ για να αποφύγει τις πετριές του Πολύφημου; Εκεί εγώ. Στον Πολύφημο. Διότι πώς να το κάνουμε; Σε τάξη βρίσκομαι και μάθημα διδάσκω. Να μην έχω κατά νου την Κυκλώπεια; Εσείς; Την έχετε διαβάσει την Κυκλώπεια; Από τη Γκέμμα του Δημήτρη Λιαντίνη;

Είναι το κεφάλαιο που αφιέρωσε ο Δάσκαλος στο μαθητή και φίλο του, και σημερινό σχολικό σύμβουλο, τον εκλεκτό συνάδελφο κ. Ηλία Αναγνώστου. Για να θυμάται κι εκείνος κι εμείς, οι υπόλοιποι μαθητές του Λιαντίνη, πως η δουλειά μας είναι αυτό ακριβώς. Να οδηγήσουμε ες φάος ηελίοιο τα μικρά και άμαθα που μας εμπιστεύθηκαν. Το κάνουμε άραγε;

Κάποτε η δουλειά μου ήταν να κρατάω τιμόνι καραβιών. Και να τα οδηγώ με ασφάλεια από το ένα λιμάνι στο άλλο. Κατά κάποιον τρόπο το ίδιο κάνω και τώρα. Όταν μεγαλώσω και βγω στη σύνταξη (ναι, είμαι πολύ αισιόδοξο άτομο... ) ίσως συγγράψω μια νέα παιδαγωγική που θα ενσωματώνει τις γνώσεις του πλοιάρχου. Μια νέα Οδύσσεια... Για τη δική μου Ιθάκη. Αν βεβαίως στο μεταξύ καταφέρω να την προσεγγίσω.

Ας επανέρθουμε όμως στο Ίλιον. Το μικρό καταμαράν που έχει ξεσηκώσει τρικυμία στα δημοσιογραφικά επιτελεία γιατί να του παραχωρηθεί άδεια και να κυκλοφορεί φορτωμένο επιβάτες και οχήματα. Ήταν, λένε, η πρώτη απόφαση του νυν υπουργού Θαλασσίων Υποθέσεων. Και πριν προλάβει να στεγνώσει το μελάνι της υπογραφής, σβήσανε οι μηχανές του μικρού καταμαράν μεσοπέλαγα και λαχτάρισαν επιβάτες και πλήρωμα.

Όμως, εμείς που ζούμε εδώ, το βλέπουμε να κινείται. Λίγο παράξενα, αλλά κινείται. Πήγε λοιπόν στα δεξιά του λιμανιού, εκεί που άλλο καράβι δεν τολμάει να πάει ένεκα τα αβαθή, και έμεινε ώρα ακίνητο. Ιδέα δεν έχω γιατί.

Και πάνω που περίμενα κανένα ρυμουλκό να τρέχει κοντά του, σήκωσε πάλι άγκυρα και έστρεψε τη μουτσούνα του στο λιμάνι. Τσούκου τσούκου έφτασε στην προβλήτα. Ή στον προβλήτα; Να θυμηθώ να κοιτάξω τον Μπαμπινιώτη.

Τι "να"; Εδώ και τώρα θα κοιτάξω. Είμαι και δασκάλα είμαι και καπετάνισσα τρομάρα μου και να έχω τέτοιες απορίες; Αν είναι ο προβλήτας ή η προβλήτα; Πώς θα το πας μωρέ το "καράβι" στο λιμάνι αν δεν ξέρεις πού να ρίξεις πρυμάτσες; Στο "ο" ή στο "η";

Τζίφος. Ο Μπαμπινιώτης δε διευκρινίζει. Αναφέρει βέβαια ως θηλυκό το λήμμα "προβλήτα" πετάει όμως αποκάτω και το αρχαίο προβλής - προβλήτος... Κι έχω αφημένα στην Αθήνα τα ναυτικά βιβλία. Τη δασκάλα ήρθα να κάνω εδώ. Όχι την καπετάνισσα...

Απογοήτευση και στον Τεγόπουλο - Φυτράκη. Τα ίδια γράφει κι εκεί. Θηλυκό στη νεοελληνική, αρσενικό στα αρχαία αλλά και στην καθαρεύουσα. Άρα και στα ναυτικά μου τα κιτάπια "ο προβλήτας" θα έγραφε. Γιατί στην καθαρεύουσα ήταν γραμμένα τα βιβλία που διδαχτήκαμε. Λες και θα μιλούσαμε με τους λοστρομαίους εν πλω (συγνώμη, τους ναυκλήρους έπρεπε να ειπώ) την καθαρή και λαμπερή γλώσσα της καθαρευούσης και όχι τη μαλλιαρή και δη την αργκό του λιμανιού. Ποιος προβλήτας;

- Μπόση, πέτα το βιλάι στο ντόκο! έτσι θα του μιλήσεις από τη μοτορόλα αν θέλεις να καταλάβει και να μην καβαλήσει τα τσιμέντα το παπόρο σου.

Ντόκος. Όχι στόκος. Ο ντόκος είναι για τους ναυτικούς κι ο στόκος για τους δασκάλους, να παραγεμίζουν τα κεφάλια των μαθητάδων και μετά να απορούμε που δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε οι νεοέλληνες.

Ντόκος, αρσενικό, από το dock το αγγλικό. Το αναφέρει και ο Μπαμπινιώτης αλλά στη γλώσσα των γραμματιζούμενων, "ντοκ", άκλιτο λέγει. Ελληνιστί "νεωδόχος". Ε, ρε γλέντια! Φαντάσου κανέναν ελληναρά να λέει σε καραβίσιους για νεωδόχο! Εκ του ναυς και δέχομαι, κατά πως ετυμολογεί και ο μέγας Μπαμπινιώτης, ο άνθρωπος που ανέλαβε να μας μάθει τα ελληνικά κατά πως τα μιλάμε και όχι όπως τα φανταζόμαστε. Τόλμησε να γράψει και για "βούλγαρους" και έπεσαν να τον φάνε. Λες και δεν το λέμε...

Μεγάλο ταξίδι η γλώσσα. Μεγαλύτερο και από το να φύγεις από τα δυτικά του Καναδά για τα δυτικά της Ευρώπης. Και με κλειστό το Σουέζ και τον Παναμά... Εκεί σε θέλω. Με ορθοδρομία ή με λοξοδρομία; Το πετώντας στα σύννεφα πάντως αποκλείεται. Στη θάλασσα είσαι και από τη θάλασσα θα διαβείς. Σου λέω. Θα τη γράψω κάποτε ή μάλλον θα την καταγράψω την παιδαγωγική για ναυτιλομένους δασκάλους. Προς το παρόν ακόμη την ταξιδεύω. Και την παιδαγωγική και τη γλώσσα.

Κι ακούστε το καινούριο που απόκτησα από τον Μπαμπινιώτη. Το ντοκ ανάγεται ετυμολογικά στο λατινικό ρήμα ducto. (πανάθεμα το πρακτικό που τέλειωσα και δεν κατάφερα να μάθω παρά το Ρεγγίνα ρόζας άματ και το Ντουμ σπίρο σπέρο, κι αυτά στο διάλειμμα από τις άλλες του κλασικού)

Και ducto σημαίνει άγω, οδηγώ. Και ductor είναι ο αγωγός.

Και ο παιδαγωγός; Για δες βρε που κατάφερα να βρω το συνδετικό κρίκο. Ανάμεσα στο λιμάνι και στο σχολείο. Στην πρωτινή δουλειά μου και την τωρινή. Γιατί λατινικά δε γνωρίζω, γνωρίζω όμως και λατρεύω το Homo Educandus του Λιαντίνη - τόσο που να βαφτίσω το προσωπικό μου φόρουμ Homa Educandus. Και από τα λίγα αγγλικά μου θυμάμαι το education.

Εδώ που τα λέμε, το education θα το γνώριζα και χωρίς τα αγγλικούλια μου. Πρόλαβα να ακούσω Πινκ Φλόιντ πριν γίνω δασκάλα:

Another Brick in the Wall

We don't need no education
We dont need no thought control
No dark sarcasm in the classroom
Teachers leave them kids alone
Hey! Teachers! Leave them kids alone!
All in all it's just another brick in the wall.
All in all you're just another brick in the wall.

We don't need no education
We dont need no thought control
No dark sarcasm in the classroom
Teachers leave them kids alone
Hey! Teachers! Leave them kids alone!
All in all it's just another brick in the wall.
All in all you're just another brick in the wall.

"Wrong, Do it again!"
"If you don't eat yer meat, you can't have any pudding. How can you
have any pudding if you don't eat yer meat?"
"You! Yes, you behind the bikesheds, stand still laddy!"

Άραγε οι Πινκ Φλόιντ άκουσαν ποτέ για Καζαντζάκη; Και για το "Σώπα, δάσκαλε, ν' ακούσουμε το πουλί;"

Τι ρωτάω; Κι εγώ που το άκουσα, και που πρόλαβα να τραγουδήσω "We don't need no education" και που λάτρεψα όσο τίποτε το Εντουκάντους του Λιαντίνη, κατάφερα στο τέλος να βασανίζω τα παιδάκια με κατηγορούμενα. Αυτά να με ρωτάνε για το Ίλιον κι εγώ να επιμένω πως το ρήμα που ενώνει υποκείμενο με κατηγορούμενο λέγεται συνδετικό!

Στο μεταξύ το Ίλιον, το μικρό καταμαράν, είχε πια δέσει στην προβλήτα. Ή ντόκο. Κι εγώ είχα τελειώσει με το "στοκάρισμα". Ήσυχη που ως δασκάλα έπραξα το καθήκον μου. Και ολοκλήρωσα τη διδασκαλία του κατηγορούμενου.

Κι εσύ ρωτάς αν λέγεται ΕΜΟ η εταιρεία του πλοίου; Ναι, ΕΜΟ γράφει στα πλευρά. Δε φαινόταν ολοκάθαρα στις φωτογραφίες που ανέβασα προχτές;

Και μπροστά είναι ο ντόκος. Κάθε φορά που βλέπω ντόκους θυμάμαι το φιλαράκι μου. Το Γιώργη το Ζαρέντη. Ένας ντόκος τον έφαγε και το Γιώργη. Και μετά τον κατάπιαν τα βρώμικα νερά του λιμανιού.

Κι από το Ριζοσπάστη η αναφορά στο Γιώργη:

http://www1.rizospastis.gr/columnPage.do?publDate=24/8/2001&columnId=161

Το αίμα πάνω τους

Η δημόσια καταγγελία της ΠΕΜΕΝ ήταν πεντακάθαρη, το ίδιο και το αίτημα: Στο πλοίο ΘΗΣΕΥΣ («αδερφάκι» του ήδη βυθισμένου ΔΥΣΤΟΣ) που έχει δοθεί πιστοποιητικό αξιοπλοΐας από την ιδιωτική εταιρία «Ελληνικός Νηογνώμων ΑΕ» διαπιστώθηκε εισροή υδάτων στα Νο 3 και Νο 4 αμπάρια φορτίου. Η ΠΕΜΕΝ ζήτησε να γίνει επειγόντως έλεγχος με συμμετοχή και εκπροσώπου της.

Τι απάντησε το υπουργείο Ναυτιλίας όταν πια δεν μπορούσε να θάψει την καταγγελία; «Οπως ενημέρωσε τον Κλάδο Ελέγχου Εμπορικών Πλοίων η πλοιοκτήτρια εταιρία ήδη επί του πλοίου επιβαίνει επιθεωρητής του Ελληνικού Νηογνώμονα, ο οποίος επιθεωρεί το πλοίο».

Τόσο απλά. Το ΥΕΝ ομολογεί ότι έβαλε το «λύκο να φυλάει τα πρόβατα». Οπως στο ΔΥΣΤΟΣ. Οπως στο «Αϊρον Αντώνης». Κι ύστερα θα βγει ο υπουργός ναυτιλίας να διαμαρτύρεται, όταν οι ναυτεργάτες θα διαδηλώνουν κάτω από το μπαλκόνι του, χαρακτηρίζοντας το υπουργείο του παραμάγαζο των εφοπλιστών. Πέρασαν χρόνια από τότε που οι ναυτεργάτες μετέφεραν το πτώμα του ναύτη Ζαρέντη στο γραφείο του Κατσιφάρα. Και νομίζει ίσως ο Παπουτσής πως ξεχνιέται το αίμα;

Κοίτα. Κι εγώ πρόσεξα αυτό το ΕΜΟ στα πλευρά. Και γέλασα. Κι εγώ αναρωτιέμαι - ειδικά τώρα που έμαθα τη σχέση του ντόκου με την αγωγή - πού οδηγώ τα παιδάκια του κόσμου παραχώνοντας στο μυαλό τους από τα εννιά τους χρόνια τα κατηγορούμενα. Κι αν αύριο, που θα ξεφύγουν από τους τοίχους του σχολειού δεν ξαμολυθούν ντυμένα ίμο να μου τραγουδάν το εν άδερ μπρικ ιν δε γουόλ. Και πού θα κρυφτώ τότε; Ποιος μπόρεσε ποτέ να κρυφτεί από τη συνείδησή του;

Αλλά και δεν ξεχνάω. Όσα μου δίδαξε ο Δάσκαλος Λιαντίνης και όσα μελέτησα στο Homo Educandus του, σελ. 21:

«Η αγωγή θα ενσταλάξει τη νέα γνώση στους νέους, μόνο υπό τον όρο ότι θα επιβληθεί πρώτα στους ενήλικες σαν νέα κατάσταση.»

Δεν μπορεί δηλαδή να κλαίγεται κάποιος για το Ίλιον και το κάθε Ίλιον και από την άλλη να προβάλει ως τη μεγάλη ελπίδα εκείνους που νομίζουν ότι ξεχάσαμε το αίμα. Γιατί το αίμα δεν ξεχνιέται όταν είναι αίμα του φίλου, του αδερφού, του συναδέλφου.

Και πάλι από το Λιαντίνη θα σου αφιερώσω:

Τρεις είναι σήμερα οι πληγές που πεθαίνουν την Ελλάδα, όπως η πανούκλα εσάρωνε τη Θήβα στην εποχή του ανίδεου Οιδίποδα. Οι πολιτικοί, οι δάσκαλοι, και οι δημοσιογράφοι με όλα τα ιδιωτικά Media. Πρόκειται για τρεις ορδές συφοράς, που είναι να παλουκώνεις τη μία και να πατταλεύεις την άλλη. Οι δάσκαλοι βέβαια είναι περισσότερο θύματα, παρά θύτες. Γιατί επί γενεές τώρα έχουν γίνει τα ακούσια όργανα μιας πονηρής θρησκευτικής και πολιτικής οδηγίας, που καταστάθηκε παράδοση, και δεν αλλάζει με τίποτα πια.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, Γκέμμα, σελ. 260

Να που συναντηθήκαμε όλοι μαζί παρέα. Και οι πολιτικοί, και οι δάσκαλοι και οι δημοσιογράφοι. Σε χορό δαιμονικό, της συφοράς και του παλουκιού.

Δεν έχουν ευθύνη μόνο οι άλλοι. Έχετε κι εσείς. Οι δημοσιογράφοι. Η τέταρτη εξουσία όπως σας αποκαλούν. Εμάς λένε παιδαγωγούς αλλά εσείς άγετε και φέρετε τους ενήλικες κατά το δοκούν. Ποιο Ίλιον και ποια εταιρεία του Ίλιον. Εδώ ολάκερη η κοινωνία κατάντησε σαπιοκάραβο και τραβάει κατά διαόλου. Κι εσείς μείνατε να τραγουδάτε για κάτι ναύτες παλιούς πειρατές...

Αμ, δε. Απέξω απ' το χορό;

Κι απέξω απ' τα καράβια; Μέσα να μπεις. Και να ρωτήσεις τους ναυτικούς τι λένε. Κι αν ελπίζουν πως θα τους σώσει αυτός που λες. Γιατί το αίμα, σου λέω, δεν ξεχνιέται. Και είναι πάνω τους. Να τους κοκκινίζει στη μνήμη μας και να κοκκινίζουμε από οργή βλέποντας τώρα τους δημοσιογράφους από τη μια να κλαίγονται για το Ίλιον και από την άλλη να μας παρουσιάζουν ως σωτήρες ποιους;

Γι' αυτό σου λέω διάλεξα να έρθω εδώ. Να δουλεύω και να βλέπω θάλασσα και ντόκους. Για να μην μπερδεύεται η γλώσσα μου. Ακόμη και όταν είμαι υποχρεωμένη να διδάσκω κατηγορούμενα σε εννιάχρονα. Να μη χάνω το στόχο. Και το ντόκο που πρέπει να δέσω το καράβι μου.

Εύχομαι και το δικό σας καράβι, το παλιό σαπιοκάραβο, να βρει επιτέλους το δικό του ντόκο. Εδώ τον βρήκε το Ίλιον... Κι ας κοντέψατε με τους κονδυλοφόρους σας να το βουλιάξετε. Και όμως κινείται! που είπε κι εκείνος ο παλιός...

__________________________

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

Το "Σώπα, δάσκαλε, να ακούσουμε το πουλί", μπορεί κανείς να το διαβάσει ΕΔΩ.

Για την προβλήτα ή τον προβλήτα δείτε ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις εδώ: http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=2482.0

Για μια καλύτερη γνωριμία με το Ίλιον κάντε κλικ εδώ: http://syros-observer.aegean.gr/ais/shipdetails.aspx?MMSI=240347000 - 15 χρονών είναι τελικά... και μόλις 2,5 μέτρα βύθισμα, γι' αυτό και τράβηξε στα αβαθή... Η ηλικία δε δικαιολογεί την κατάσταση της εξωτερικής λαμαρίνας. Και μάλιστα αυτή που είναι κάτω από τη μπογιά την ολόλευκη, όπως μαρτυρά η φωτογραφία από το syrosobserver:

Εδώ όπως βλέπεις δε γράφει ούτε ΕΜΟ. Γι' αυτό σου λέω. Να μη μένεις στην επιφάνεια. Κάτω από τη μπογιά να ψάχνεις. Την ουσία και την αλήθεια.

Αυτό κάνω κι εγώ. Ακόμη και όταν διδάσκω τα κατηγορούμενα σε εννιάχρονα. Επιμένω να τα συνδέουν με τα υποκείμενα. Και να μην τα μπλέκουν με τα αντικείμενα. Στις σχολές δημοσιογραφίας αυτό το συντακτικό δε σας το μαθαίνουν;

Είδες; Έχει τελικά δίκιο ο Λιαντίνης. "Η αγωγή θα ενσταλάξει τη νέα γνώση στους νέους, μόνο υπό τον όρο ότι θα επιβληθεί πρώτα στους ενήλικες σαν νέα κατάσταση ."

Στο μεταξύ εμείς εδώ θα χτίζουμε καραβάκια κι εσείς θα τα φουντάρετε μεσοπέλαγα.

Σώπα, δάσκαλε, να ακούσουμε το πουλί; Σωστόοοοοοοοο!

Μα και σωπάτε δημοσιογράφοι να ακούσετε το Λιαντίνη...