H Κρήτη συνήθως υπερηφανεύεται για τα παλληκάρια της. Ωστόσο, αυτός ο τόπος δεν ξεχωρίζει μόνο για τις μπαλωθιές του. Μικρόσωμη, λεπτοκαμωμένη και με κουρασμένο πρόσωπο από τη θάλασσα. Τίποτα στην εμφάνισή της δεν μαρτυρά το επάγγελμα που κάνει.
Η Στέλλα Φραντζεσκάκη από τα Νέα Ρούματα Χανίων, ένας οικισμός σε υψόμετρο 320 μέτρων, είναι μία από τις ελάχιστες πλοιάρχους, ίσως και η μοναδική σε φορτηγό πλοίο.
Οι πρώτες γυναίκες που αναφέρονται ως πλοίαρχοι στη σύγχρονη ναυτική ιστορία είναι η Αννα Σαρίδου και η Νίκη Σκέντζου, ενώ σημειώνεται ότι ένα από τα μεγαλύτερα καράβια του Ιδρύματος Ωνάση, το «Ολύμπικ Σερένιτι» 100.000 τόνων, το κυβερνούσε γυναίκα, η Αθανασία Μπουμπουράκη. Στα 1978 η Πολιτεία προχώρησε στην ίδρυση και της πρώτης δημόσιας σχολής πλοιάρχων γυναικών, της ΑΔΣΕΝ πλοιάρχων Πειραιά, με έδρα της τον χώρο του ΚΕΣΕΝ στου Ρέντη.
Το πλοίο που κυβερνά η Στέλλα Φραντζεσκάκη και ονομάζεται «KESARIA», είναι τύπου kamsarmax, φθάνει τα 222 μέτρα, είναι 42.900 κόρων και έχει μεταφορική ικανότητα 81.932 τόνων. Τα πλοία αυτά μπορούν να ναυλωθούν για πολύ συγκεκριμένα δρομολόγια και έχουν μεγάλη μεταφορική ικανότητα.
Εχει 23 άτομα πλήρωμα μεταξύ των οποίων και δύο ακόμα γυναίκες. Μία Ελληνίδα, δόκιμος μηχανικός και μία Φιλιππινέζα καμαρότος.
Τα καράβια αυτά κινδυνεύουν περισσότερο στα στενά παρά στις ανοιχτές θάλασσες.
Μπορεί και μήνες να μείνει η Στέλλα μέσα στο καράβι. Ατελείωτες οι ώρες. Τι ακριβώς κάνει σ? ένα 24ωρο; Εάν ο καιρός είναι άσχημος πολλές ώρες στη γέφυρα, διαφορετικά έχει να ρυθμίσει όλες τις υποχρεώσεις του καραβιού. Επικοινωνία με την εταιρεία, συνεχή ενημέρωση για τις καιρικές συνθήκες, αλληλογραφία και πολλά άλλα.
Μιλήσαμε τηλεφωνικά μαζί της, την ώρα που ήταν στο καράβι της εταιρείας ANDRIAKI SHIPPING GO LTD κάπου στον Ατλαντικό Ωκεανό, με προορισμό τη Βαλτιμόρη, προκειμένου να φορτώσουν κάρβουνο με προορισμό την Ευρώπη.
Ο καιρός σύμφωνα με την ίδια ήταν πολύ καλός και δεν αντιμετώπιζαν δυσκολίες.
Η Στέλλα Φραντζεσκάκη μας περιγράφει τις πιο όμορφες και τις πιο δύσκολες στιγμές και τονίζει ότι αυτό που της λείπει κάποιες φορές είναι η οικογένειά της.
«Οταν ξεκίνησα δεν ήταν εύκολη υπόθεση καθώς οι κοπέλες σε πλοία ήταν λίγες, το περιβάλλον ανδροκρατούμενο και θα έπρεπε να αποδείξω ότι μπορώ να τα καταφέρω», δηλώνει η καπετάνισσα.
«Τώρα δεν έχω πρόβλημα. Είμαι πολλά χρόνια στη συγκεκριμένη εταιρεία, από το 1998, με ξέρει ο κόσμος της ANDRIAKI και γνωριζόμαστε», προσθέτει.
Η Στέλλα Φραντζεσκάκη αναφερόμενη στο θέμα δημιουργίας οικογένειας, δηλώνει ότι είναι κάτι απαγορευτικό για μια γυναίκα, αλλά κατά τη γνώμη της και για τον άνδρα, καθώς είσαι μακριά από την οικογένειά σου για μεγάλο χρονικό διάστημα.
«Αποφάσισα να ακολουθήσω αυτό το επάγγελμα στις αρχές του ?80 καθώς είχα λατρεία για τα ταξίδια, να γνωρίσω διαφορετικούς τόπους και ιδιαίτερα για το υγρό στοιχείο. Δεν είμαι από ναυτική οικογένεια γι? αυτό και στην αρχή συνάντησα πολλές δυσκολίες από την οικογένειά μου να ακολουθήσω το συγκεκριμένο επάγγελμα αλλά αυτό δεν με πτόησε. Για αυτούς ήταν πολύ δύσκολο να αποδεχτούν ότι η κόρη τους θα έμπαινε σε ένα βαπόρι και ότι θα έλειπε τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα από το σπίτι χωρίς να με βλέπουν», τονίζει.
Η καπετάνισσα δηλώνει ότι το πρώτο ταξίδι που έκανε ήταν ως δόκιμος στα επιβατικά του «Καραγιώργη» που πηγαίνανε Πάτρα - Ιταλία αλλά τώρα δεν υπάρχει αυτή η εταιρεία. «Εκείνη την περίοδο, μπορεί και σήμερα, δεν ήταν εύκολα για μία γυναίκα να βρει δουλειά σε εταιρεία. Μετά τα επιβατικά του 'Καραγιώργη' πήγα σε μια εταιρεία που είχε ένα βαπόρι και το ?98 ήρθα στην ANDRIAKI», συμπληρώνει.
«Η πιο όμορφη στιγμή ήταν όταν ξεκίνησα να ταξιδεύω και μάλιστα όταν τα κατάφερα να γίνω πλοίαρχος. Δικαιώθηκα εν μέρει γιατί οι δυσκολίες που συνάντησα μέχρι τώρα ήταν πολλές, κυρίως του να αποδείξω ότι μπορώ να αντεπεξέλθω σε οποιεσδήποτε συνθήκες», δηλώνει η Στέλλα και περιγράφει ως «από τις ποιο άσχημες στιγμές που έχω ζήσει πάνω στο καράβι μια δυνατή κακοκαιρία έξω από τον Μαγγελάνο, όπου τα κύματα έφθαναν μέχρι και τα δέκα μέτρα».
«Εκείνη τη στιγμή δεν φοβάσαι αλλά αργότερα όλη αυτή η σκηνή περνά από το μυαλό σου και δεν πιστεύεις αυτό που έζησες», τονίζει η καπετάνισσα και προσθέτει:
«Ολα τα ταξίδια μου έχουν αφήσει εντυπώσεις καλές και κακές, γιατί συναντάς δύσκολους καιρούς καθώς η θάλασσα δεν είναι κάτι συνηθισμένο, έχει απρόοπτα, δεν είναι κάτι που περιμένεις».
Σε κάθε ταξίδι συμβαίνουν διάφορα που μπορεί να σου μείνουν στο μυαλό. Άλλωστε για εμάς τα χρόνια πηγαίνουν με το βαπόρι που ήμασταν, έτσι λέμε από τότε που είμαστε σε αυτό το βαπόρι και δεν θυμόμαστε πια χρονολογία ήταν».
Το πρόβλημα που απασχολεί σήμερα όλους τους καπετάνιους των εμπορικών πλοίων και που έχει γίνει εφιάλτης των ταξιδιών τους και δεν είναι άλλο από την πειρατεία. Προβληματίζει έντονα και τη Στέλλα, η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί αντιμέτωπη με πειρατές.
«Πρέπει να ληφθούν μέτρα για να αντιμετωπιστεί η πειρατεία. Πειρατικές επιθέσεις γίνονταν και παλιά στη Σιγκαπούρη αλλά ποτέ δεν έπαιρναν ολόκληρο το πλοίο. Άρπαζαν αντικείμενα και έφευγαν. Πρώτη φορά συμβαίνουν αυτά που γίνονται στον Ινδικό Ωκεανό», τονίζει η καπετάνισσα.
Στο ερώτημα πως σε αντιμετωπίζουν οι Αρχές διαφόρων χωρών, η Στέλλα Φραντζεσκάκη αναφέρει ότι εντυπωσιάζονται. «Μια χαρά η αντιμετώπιση. Είναι πολύ καλή, ακόμα και στη Βρετανία, ιδιαίτερα για τα ελληνικά βαπόρια που δεν το θεωρούσαν τόσο εύκολη δουλειά για μια γυναίκα».
Αν είχες να επιλέξεις ανάμεσα στη μητρότητα και τη θάλασσα τι θα διάλεγες;
«Εχω επιλέξει ήδη».
ΑΠΕ - ΜΠΕ
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ http://www.e-nautilia.gr/
__________________________________
Παλιότερο άρθρο για την πλοίαρχο Στέλλα Φρατζεσκάκη εντοπίσαμε και στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία:
Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Σάββατο 5 Μαρτίου 2011
Η ελπίδα έρχεται από την «KESARIA»
Της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΠΑΠΑΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ
Στην Ελλάδα είναι μεσημέρι. Στον Ατλαντικό, κάπου στις Βερμούδες, πρωί. Το ελληνόκτητο φορτηγό πλοίο «Kesaria» της εταιρείας «Andriaki Shipping» διασχίζει τον ωκεανό με προορισμό τη Βαλτιμόρη.
Στέλλα Φραντζεσκάκη, πλοίαρχος στο φορτηγό «Kesaria» Στέλλα Φραντζεσκάκη, πλοίαρχος στο φορτηγό «Kesaria» Στο λιμάνι της, οι 23 ναυτικοί του θα ξεφορτώσουν κάρβουνο και ό,τι άλλα φορτία υπάρχουν, θα μείνουν εκεί μια-δυο μέρες, θα πατήσουν λίγο στεριά και μετά επιστροφή για Ευρώπη, πιθανότατα Ρότερνταμ.
Εξάλλου ακολουθούν πιστά τις εντολές του πλοιάρχου. Εκείνος χαράζει τη διαδρομή, εκείνος δίνει εντολές, εκείνος κυβερνά το 222 μέτρων και 42.900 κόρων τύπου Kamsarmax καράβι. Μόνο που στο συγκεκριμένο πλοίο-φορτηγό υπάρχει μια μικρή πρωτοτυπία. Ο πλοίαρχος είναι γυναίκα.
Η Στέλλα Φραντζεσκάκη από τον περασμένο Οκτώβριο είναι η πλοίαρχος του «Kesaria», θέση που της εμπιστεύτηκε η εταιρεία της, η «Andriaki Shipping».
Μιλήσαμε μαζί της τηλεφωνικά εκείνο το πρωινό που το καράβι βρισκόταν κοντά στις Βερμούδες και που η καπετάνισσα άφησε για λίγο τη γέφυρα και έπιασε το τηλέφωνο για να μας εξηγήσει κάποια πράγματα που για πολλούς -τους περισσότερους μάλλον- φαντάζουν απίθανα. Οπως, το γεγονός ότι μια γυναίκα κάνει αυτή τη δουλειά.
Και όμως για τη 49χρονη Κρητικιά, τη μοναδική ίσως αυτή τη στιγμή Ελληνίδα πλοίαρχο σε ελληνικό ποντοπόρο πλοίο, δεν είναι ακατόρθωτο.
«Είναι σκληρή δουλειά, αλλά χρειάζονται γνώσεις και ψυχραιμία» απαντά στην ερώτηση «πώς νιώθει μια γυναίκα που έχει επάνω της ένα καράβι;». Και με αυτή την ψυχραιμία θα απαντήσει και στην επόμενη ερώτηση: Εχει συμβεί κάτι από τότε που είσαι πλοίαρχος, το οποίο να σ' έχει τρομάξει;
«Πολύ δύσκολη στιγμή είναι όταν πέσεις σε κακοκαιρία. Αλλά δεν τρομάζεις ακριβώς. Απλά όταν τελειώσει η φουρτούνα, σκέφτεσαι και λες "τι έγινε;". Δεν ξέρω, δεν μπορώ να σ' το περιγράψω αυτό που νιώθεις. Είναι σαν να έρχεσαι αντιμέτωπος με μια δύναμη πολύ μεγαλύτερη από τη δικιά σου, τη δύναμη της θάλασσας. Δεν είναι τρόμος όμως».
Η Στέλλα γεννήθηκε και μεγάλωσε σ' ένα χωριό των Χανίων, στα Ρούματα. Οχι κοντά στη θάλασσα. Αλλά εκείνη την αγαπούσε, όπως λάτρευε και τα ταξίδια. Ηθελε να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο. Να γνωρίσει άλλους τόπους, άλλους ανθρώπους. Ενα πάθος, μια επιθυμία που την έκαναν να μην επιλέξει την αρχιτεκτονική, που ίσως να την ακολουθούσε, εάν δεν την κέρδιζε η θάλασσα.
«Μ' άρεσε να ταξιδεύω και θεωρούσα ότι είναι απίθανο με κάποιον άλλο τρόπο να πάω σε τόσο μακρινά μέρη. Και έτσι ξεκίνησα» λέει η ίδια. Και τι παράξενο αλήθεια. Κανένας από την οικογένειά της δεν ήταν ναυτικός.
«Αν θέλεις, με γοήτευε αυτή η υπόθεση, αν βάλουμε και τις αντιξοότητες που αντιμετώπισα ως γυναίκα, αυτό με πείσμωσε ακόμα περισσότερο» προσθέτει.
Οσο για τις δυσκολίες, δεν έχουν να κάνουν με τους άντρες συναδέλφους της, όπως θα φανταζόταν κάποιος.
«Ξεκινούν από τις ελληνικές εταιρείες που δεν έπαιρναν γυναίκες και που εξακολουθούν ακόμα και σήμερα να μην προσλαμβάνουν, εκτός ελαχίστων», εξηγεί η Στέλλα.
Ελάχιστες, μετρημένες στα δάχτυλα οι γυναίκες πλοίαρχοι σε ελληνικά ποντοπόρα πλοία. Μια από αυτές η Αθανασία Μπουμπουράκη, που κυβερνούσε ένα από τα μεγαλύτερα καράβια του Ωνάση.
Οι εταιρείες γενικά δεν προτιμούν τις γυναίκες ναυτικούς γιατί θεωρούν ότι προκαλούν προβλήματα, αναφέρει η Στέλλα, άποψη που τη βρίσκει αντίθετη, γιατί όπως λέει, τα ίδια προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει οποιοσδήποτε σ' ένα καράβι μπορεί να προκαλέσει και μια γυναίκα.
Η Στέλλα Φραντζεσκάκη ξεκίνησε να δουλεύει ως ναυτικός το 1986, αλλά υπήρχαν και διαστήματα που ήταν εκτός καραβιού γιατί δεν έβρισκε δουλειά. Στην εταιρεία όπου εργάζεται σήμερα είναι από το 1998.
Πριν από πέντε μήνες η εταιρεία της της ανακοίνωσε ότι γίνεται πλοίαρχος. Και στην ερώτηση «ποια ήταν η πιο ευχάριστη στιγμή από τότε που βρίσκεται στη θάλασσα και στα καράβια», εκείνη τη μέρα θυμάται: «Οταν μου είπαν από την εταιρεία ότι θα πάω πλοίαρχος. Με την έννοια της δικαίωσης, αν θέλεις».
Είκοσι τρία άτομα πλήρωμα έχει το πλοίο που κυβερνά η Στέλλα, ανάμεσά τους και δύο γυναίκες. Μια Ελληνίδα δόκιμο μηχανικό και μια Φιλιππινέζα καμαρότο. Παρ' όλα αυτά, απολύτως κανένα πρόβλημα δεν αντιμετώπισε με το πλήρωμα, παρ' ότι ανδροκρατούμενο από την ημέρα που ανέλαβε πλοίαρχος.
«Πρόβλημα αμφισβήτησης δεν είχα από το πλήρωμα. Προβλήματα αμφισβήτησης συναντούσα έξω. Απλά μια γυναίκα πρέπει να δουλέψει πολύ περισσότερο από έναν άντρα για ν' αποδείξει ότι αξίζει».
«Τώρα, μετά από 25 χρόνια στα καράβια, μήπως το μετάνιωσες που έκανες αυτή την επιλογή;» την ρωτάμε. Και η απάντησή της, άμεση: «Οχι, δεν το έχω μετανιώσει. Τώρα πια είναι τρόπος ζωής, πολύ δύσκολα θα τον άλλαζα».
«Δεν στερήθηκες όμως κάποια πράγματα για να κάνεις αυτή τη δουλειά;» η επόμενη ερώτηση.
«Αν εννοείτε την οικογένεια, ναι, πράγματι, δεν παντρεύτηκα και δεν έκανα παιδιά, αλλά σαν άνθρωπος δεν ήμουν ποτέ υπέρ της δημιουργίας οικογένειας. Πιθανόν και άλλη δουλειά να έκανα και πάλι να μην είχα οικογένεια. Ωστόσο, επιλέγοντας αυτό το επάγγελμα δεν είναι εύκολο να αποκτήσεις οικογένεια».
Η Στέλλα Φραντζεσκάκη, η πλοίαρχος του φορτηγού πλοίου «Kesaria», με δυνατότητα μεταφοράς 81.932 τόνων φορτίου, ίσως στα τέλη Μαΐου να πιάσει Ελλάδα. Αλλά μέχρι τότε θα «οργώνει» τις θάλασσες του κόσμου και θα δίνει εντολές από τη γέφυρα.
Καλές θάλασσες, καπετάνισσα...
ΠΗΓΗ http://www.enet.gr
Αφιέρωμα στον Ευγενίδη
Τα Μικρά Τερατάκια στο 
Το ναυτικό και η χούντα